Το βιβλίο «Jak jsme se stali kolonií» πρωτοδημοσιεύθηκε το 2015. Υπονόμευσε, τότε, τον μύθο της «επιτυχίας του μετασχηματισμού» και απέδειξε ότι η θέση της Τσεχικής Δημοκρατίας στην παγκόσμια οικονομία είναι μη βιώσιμη. Το παρόν ηλεκτρονικό βιβλίο αποτελεί μια προσαρμοσμένη και ενημερωμένη έκδοση για τους μη Τσέχους αναγνώστες.
Μπορείτε να βρείτε το eBook στα δεξιά/χαμηλά (έκδοση για κινητό) στα «Documents» (σε μορφή PDF, στα αγγλικά).
Το βιβλίο "Jak jsme se stali kolonií («Πώς γίναμε αποικία») εκδόθηκε το 2015 και έγινε μπεστ σέλερ επειδή έπιασε ένα θέμα που ήταν ταμπού. Υπονόμευσε με επιτυχία τον μύθο της «επιτυχίας του μετασχηματισμού» και έδειξε ότι η θέση της Τσεχικής Δημοκρατίας στην παγκόσμια οικονομία είναι μη βιώσιμη και δυσμενής για τους πολίτες της. Επιπλέον, ανέδειξε τα συμφέροντα των παραγόντων που ήταν πίσω από την πολιτική του μετασχηματισμού και από την τάση διατήρησης των πολιτικών της φθηνής εργασίας, οι οποίες ευνοούν συγκεκριμένες ομάδες. Ταξίδεψα σε όλη την Τσεχική Δημοκρατία με αυτό το βιβλίο λόγω της εμφανούς επιθυμίας για συζήτηση που εξέφρασαν οι αναγνώστες του. Το εκτεταμένο ενδιαφέρον για το βιβλίο αντανακλά τη βαθιά δυσαρέσκεια της τσεχικής κοινωνίας. Η λέξη «αποικία» έχει, έκτοτε, συμπεριληφθεί στο λεξιλόγιο ορισμένων πολιτικών, και θέματα όπως η εκροή των μερισμάτων, το μισθολογικό χάσμα και ο ρόλος των πολυεθνικών εταιρειών περιλαμβάνονται πλέον στις «κυρίαρχες» συζητήσεις και δεν θεωρούνται απλά «κομμουνιστική κριτική».
Το ηλεκτρονικό βιβλίο δεν αποτελεί ακριβή μετάφραση της πρωτότυπης έκδοσης στα αγγλικά. Σέβεται την οπτική γωνία του αλλοδαπού αναγνώστη ο οποίος μπορεί να μη γνωρίζει το πλαίσιο, και περιλαμβάνει τις τρέχουσες εξελίξεις μέχρι τον Απρίλιο και τον Μάιο του 2022.
Το παρόν eBook καλύπτει πάνω από τριάντα χρόνια. Μετά από μια σύντομη εισαγωγή αφιερωμένη στην κεντρικά σχεδιασμένη οικονομία, τις ιδιαιτερότητές της και τη θέση της Τσεχοσλοβακίας στο ανατολικό μπλοκ, το ενδιαφέρον μετατοπίζεται στη διαδικασία του μετασχηματισμού. Η διαδικασία αυτή επηρεάστηκε έντονα από τη νεοφιλελεύθερη ιδεολογία και τη Συναίνεση της Ουάσινγκτον. Οι αποτυχίες της διαδικασίας μετασχηματισμού έγιναν γρήγορα εμφανείς, αλλά η έξοδος από τον «δρόμο της εξάρτησης» αποδείχθηκε πολύ δύσκολη.
Τα επόμενα κεφάλαια περιγράφουν την εξέλιξη της τσεχικής οικονομίας με γνώμονα τη θέση και την ταξινόμησή της στον διεθνή καταμερισμό εργασίας, τις διαρθρωτικές αλλαγές στην οικονομία, τη φθηνή εργασία και όλα τα χαρακτηριστικά μιας εξαρτημένης οικονομίας. Το βιβλίο προτείνει τον όρο «αποικία» -πολιτική και οικονομική- για την Τσεχική Δημοκρατία, εξού και το όνομά του. Το βιβλίο δίνει έμφαση στη διασύνδεση μεταξύ των επιμέρους χαρακτηριστικών της οικονομίας. Τα χαρακτηριστικά αυτά περιλαμβάνουν την εκροή μερισμάτων, το ανώτατο όριο των μισθών, την υψηλή συμμετοχή των άμεσων ξένων επενδύσεων, τις πολυεθνικές εταιρείες και την επιρροή των ξένων συμφερόντων. Όλα αυτά μαζί, δίνουν μια σαφή εικόνα και αντιπροσωπεύουν ένα κοινωνικοοικονομικό μοντέλο που έχει εδώ και καιρό ξεπεραστεί.
Επιπλέον, το βιβλίο λαμβάνει υπόψη του το πολιτικό πλαίσιο της Τσεχικής Δημοκρατίας, ειδικά την πτώση των αριστερών κομμάτων, τα οποία έχαναν συνεχώς έδαφος μέχρις ότου έμειναν εκτός Κοινοβουλίου, μετά τις βουλευτικές εκλογές του 2021. Η πολιτική κατάσταση παρουσιάζεται με βάση τα κύρια ρεύματα και τις κύριες τάσεις, ώστε να μην κουράζεται ο αναγνώστης με πολλά, άγνωστα γι' αυτόν, ονόματα πολιτικών.
Το eBook περιλαμβάνει πολλούς πίνακες και στοιχεία που απεικονίζουν την εξέλιξη -με την πάροδο του χρόνου-, κάποιων οικονομικών δεικτών, όπως για παράδειγμα την εξέλιξη του κατώτατου μισθού. Προσφέρουν επίσης μια σύγκριση με άλλες χώρες, για παράδειγμα, όσον αφορά την εκροή των μερισμάτων.
Η κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη της Τσεχικής Δημοκρατίας εντάσσεται στο πλαίσιο της ανάπτυξης της παγκόσμιας οικονομίας και των κύριων ιδεολογιών της εποχής. Έτσι, αναλύεται η εποχή της παγκοσμιοποίησης και το υπόβαθρό της. Επιπλέον, συζητούνται οι επιπτώσεις της Μεγάλης Ύφεσης και της πανδημίας του COVID-19 στον διεθνή καταμερισμό εργασίας. Η Τσεχική Δημοκρατία έχει επηρεαστεί έντονα από εξωτερικούς παράγοντες και πάσχει από τη μακροχρόνια αδυναμία να προτείνει και να εφαρμόσει οικονομικές στρατηγικές που δρουν προς το δικό της συμφέρον. Τέτοιες στρατηγικές θα αποσκοπούσαν στην κατάκτηση μιας πιο αξιοπρεπούς θέσης στην παγκόσμια οικονομία, στη σύγκλιση των μισθών και σε πιο στρατηγικούς στόχους, όπως η αυτάρκεια στην παραγωγή τροφίμων. Όλα αυτά τα βήματα απαιτούν, φυσικά, όχι μόνο την κατανόηση των τρεχουσών αλλαγών στην παγκόσμια οικονομία, αλλά και την εφαρμογή μιας σύγχρονης βιομηχανικής πολιτικής.
How the Czech Republic Became a Colony
της Ilona Švihlíková
επιμέλεια: Dagmar Švendová
για το transform! europe
eBook | ISBN: 978-3-903343-20-7
82 σελίδες | Ιούλιος 2022
Introduction
A brief introduction to the centrally planned economy
Changes in the world economy since the 1970s; the crucial role of the Washington Consensus
The Washington Consensus and its implications
The transformation process – common features
The transformation process in the Czech Republic
The Czech Republic in the international division of labour
Consequences of a dependent economy
Labour market and productivity
FDI, outflow of profits, and transfer pricing
The tax system and its distortions
The transformation of the political landscape
Impact of the COVID-19 pandemic: the Czech economy and policy
Economic impacts
Global COVID-19 pandemic impacts
The current socio-economic situation in the Czech Republic
Conclusion
H Ilona Švihlíková είναι αντιπρύτανης στο University College of Business στην Πράγα. Είναι διδάκτωρ Πολιτικών Επιστημών και ειδικεύεται στην παγκόσμια οικονομία. Το έργο της επικεντρώνεται στις πολιτικές και οικονομικές πτυχές της παγκοσμιοποίησης. Έχει γράψει ή συν-γράψει διάφορες μονογραφίες, μεταξύ των οποίων: «Πώς η Τσεχική Δημοκρατία έγινε αποικία», «Η ελληνική τραγωδία» και «Καπιταλισμός, σοσιαλισμός και μέλλον». Το 2010 ίδρυσε την οργάνωση πολιτών Alternativa Zdola, η οποία επικεντρώνεται στην τοπική οικονομία και τη συμμετοχή των πολιτών. Το 2017, ίδρυσε τον αναλυτικό ιστότοπο !Argument. Εργάζεται ως μακροοικονομική αναλύτρια για τη Συνομοσπονδία Συνδικάτων Βοημίας-Μοραβίας και υπήρξε μέλος του Εθνικού Οικονομικού Συμβουλίου της τσεχικής κυβέρνησης (NERV), ενός κυβερνητικού συμβουλευτικού οργάνου.
H Dagmar Švendová είναι δικηγόρος, πτυχιούχος νομικής και διοίκησης επιχειρήσεων και κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος στο τσεχικό επιχειρηματικό δίκαιο στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Έχει εργαστεί ως πολιτική σύμβουλος και βοηθός στο πλευρό ενός μέλους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Από το 2017 είναι συντονίστρια του transform! europe, υπεύθυνη για τη στρατηγική της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης και μέλος της συντακτικής επιτροπής του yearbook του transform! Μέρος του έργου της είναι η συμμετοχή της, στην ενότητα που αφορά την Τσεχία, στη συγγραφή του βιβλίου «Μελέτες για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι περιφέρειες στη μετά τον άνθρακα εποχή: νοτιοδυτική Πολωνία, βόρεια Τσεχία και Ανατολική Γερμανία» και συν-επιμελήτρια του ηλεκτρονικού βιβλίου: Οι εκατό αποχρώσεις της ΕΕ – Χαρτογραφώντας την Πολιτική Οικονομία στις περιφέρειες της ΕΕ.