Σύντροφοι/ισσες και συναγωνιστές/τριες από την Ευρωπαϊκή αριστερά, τους Πράσινους, τα αριστερά ρεύματα της Σοσιαλδημοκρατίας, από τα ευρωπαϊκά συνδικάτα, αλλά και διανοούμενοι και πανεπιστημιακοί βρέθηκαν για τρεις μέρες στο ίδιο τραπέζι συζητώντας για τις μεγάλες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν σήμερα όλες οι προοδευτικές και ριζοσπαστικές φωνές της Ευρώπης.
Στις 18, 19 και 20 Μαρτίου διοργανώθηκε στην Αθήνα από τον ΣΥΡΙΖΑ, το Κόμμα Ευρωπαϊκής Αριστεράς, το ευρωπαϊκό δίκτυο transform! και το Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς ένα μεγάλο ευρωπαϊκό συνέδριο με τίτλο «Συμμαχία ενάντια στη λιτότητα, για τη δημοκρατία στην Ευρώπη». Το συνέδριο αυτό αποτελεί κομμάτι του ευρωπαϊκού προγράμματος του δικτύου Transform “European Integration and Left strategy perspectives” και εντάσσεται στην προσπάθεια διατύπωσης μιας εναλλακτικής ριζοσπαστικής στρατηγικής για την Ευρώπη. Οργανωμένο γύρω από έξι συνεδρίες και δύο δημόσιες εκδηλώσεις, το συνέδριο φιλοξένησε 67 ομιλητές και ομιλήτριες (συμπεριλαμβανομένων των συντονιστών/τριών) από όλη την Ευρώπη και από ένα ιδιαίτερα ευρύ φάσμα πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων. Το κοινό προσέγγιζε τον αριθμό των 200 ατόμων για τις μεμονωμένες συνεδρίες και ξεπέρασε τους 600 στην μεγάλη δημόσια εκδήλωση. Με την δυνατότητα liveonlinestreaming43.500 μοναδικοί επισκέπτες παρακολούθησαν το συνέδριο, οι 36.000 συγκεντρώθηκαν στη δημόσια εκδήλωση το βράδυ του Σαββάτου με ομιλητές τους/τις Αλέξη Τσίπρα, Pierre Laurent (EL), Ska Keller (EGP), Marisa Matias (Bloco), Declan Kerney (Sinn Fein) και Tania Gonzalez (Podemos) και οι υπόλοιποι 7.500 στις υπόλοιπες συνεδρίες.
Χαιρετισμό απεύθυνε ο Πάνος Ρήγας, γραμματέας της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ και η Αθηνά Αθανασίου, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Πάντειο Πανεπιστήμιο εκ μέρους του Ινστιτούτου Νίκος Πουλαντζάς. Ο Πάνος Ρήγας επεσήμανε την αναγκαιότητα να ανατραπεί η κυρίαρχη ρητορική στην Ευρώπη, «Η ρητορεία του μίσους βρίσκει γόνιμο έδαφος διότι τα τελευταία χρόνια στην Ευρώπη έχουν επικρατήσει οι πολιτικές της λιτότητας που έχουν γεννήσει φτώχεια και περιθωριοποίηση. Για να αλλάξει όμως αυτό είναι απαραίτητο να αλλάξουν οι πολιτικοί συσχετισμοί» σημείωσε. Η Αθηνά Αθανασίου, επικεντρωμένη στις εξελίξεις γύρω από το προσφυγικό ζήτημα, κάλεσε στην επαναδιεκδίκηση της δημοκρατίας. « Απέναντι στη συνθήκη αποδυνάμωσης της αγωνιστικής παρακαταθήκης της δημοκρατίας και των συναρτημένων με αυτήν αξιών της ελευθερίας, της ισότητας και της λαϊκής κυριαρχίας, είναι σήμερα επιτακτικά απαραίτητο να αντιτάξουμε μια άλλη Ευρώπη» τόνισε.
Σύντροφοι/ισσες και συναγωνιστές/τριες από την Ευρωπαϊκή αριστερά, τους Πράσινους, τα αριστερά ρεύματα της Σοσιαλδημοκρατίας, από τα ευρωπαϊκά συνδικάτα, αλλά και διανοούμενοι και πανεπιστημιακοί βρέθηκαν για τρεις μέρες στο ίδιο τραπέζι συζητώντας για τις μεγάλες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν σήμερα όλες οι προοδευτικές και ριζοσπαστικές φωνές της Ευρώπης. Το σύνολο της οργανωτικής επιτροπής, μα και οι ίδιοι οι ομιλητές μέσα από τις παρεμβάσεις τους κρίνουν το συνέδριο ως μεγάλη επιτυχία καθώς πέραν του μεγάλου αριθμού συμμετεχόντων , το περιεχόμενο των συζητήσεων ανέδειξε όχι μόνο την αναγκαιότητα μα και την βούληση να δημιουργηθούν σταθερές πολιτικές και κοινωνικές συμμαχίες στην Ευρώπη που θα παλέψουν την θεσμοποίηση του νεοφιλελεύθερου δόγματος σε μια όλο και πιο αυταρχική Ευρώπη.
Πολιτικοί, συνδικαλιστές και συνδικαλίστριες, διανοούμενοι και άνθρωποι των κοινωνικών κινημάτων τοποθετήθηκαν μέσα από 15λεπτες ομιλίες ή 5λεπτες παρεμβάσεις για κρίσιμα ζητήματα της ευρωπαϊκής, και όχι μόνο, ατζέντας. Κοινός τόπος ήταν πως η πορεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς την παγίωση του νεοφιλελευθερισμού και της ασφαλειοποίησης δεν μπορεί να ανακοπεί παρά μόνο από τη δημιουργία μιας ισχυρής συμμαχίας πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων με αναφορές από την ριζοσπαστική αριστερά μέχρι την σοσιαλδημοκρατία και από τα παραδοσιακά συνδικάτα μέχρι τα νέα κοινωνικά κινήματα ευρωπαϊκής δικτύωσης. Μια τέτοια συμμαχία, πρέπει, προκειμένου να εμπλέκει το μέγιστο δυνατό των δυνάμεων με τη μέγιστη δυνατή συμβολή, να διαρθρώνεται σε πολλαπλά επίπεδα. Σε θεσμικό επίπεδο, είναι αναγκαίες οι πρωτοβουλίες τόσο στο εθνικό , όσο και στο ευρωπαϊκό πλαίσιο για τη δημιουργία συμμαχιών ενάντια στις θεσμικές μεταρρυθμίσεις που προωθούνται με σκοπό να ανατρέψουν τις ίδιες τις καταστατικές αρχές της ΕΕ και τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των κρατών-μέλη της. Αυτές οι θεσμικές μεταρρυθμίσεις, όπως η πρόταση των 5 Προέδρων, που στοχεύουν στην οικοδόμηση της νέας οικονομικής διακυβέρνησης πρέπει να συναντήσουν ισχυρά δημοκρατική τείχη που θα υψώνονται τόσο σε επίπεδο θεσμών (πρωτοβουλίες στα πλαίσια δράσης του ευρωκοινοβουλίου, για παράδειγμα), όσο και σε επίπεδο κινηματικών δράσεων ευρωπαϊκής προοπτικής.
Για τον ΣΥΡΙΖΑ, το κόμμα Ευρωπαϊκής Αριστεράς, το transform! και το Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς, αυτός ήταν ο μεγάλος στόχος αυτής της διοργάνωσης. Μια πρώτη συνεύρεση όλων αυτών των πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων με σκοπό την ανίχνευση της δυνατότητας για τη δημιουργία μιας μεγάλης -και με σταθερή παρουσία σε όλα τα επίπεδα- συμμαχίας που θα συγκροτεί το αντίπαλο δέος στην Ευρώπη της λιτότητας, του αυταρχισμού, των νεοφιλελεύθερων επιταγών, της καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της όξυνσης των κοινωνικών ανισοτήτων, του βαθέματος της εκμετάλλευσης. Η δυνατότητα αυτή φάνηκε ξεκάθαρα ότι υπάρχει, όπως επίσης και η πολιτική βούληση για το προχώρημα αυτής.
Αυτές τις τρεις μέρες, σύντροφοι και συναγωνιστές μοιράστηκαν ερμηνείες, αναλύσεις, ιδέες και προτάσεις προσπαθώντας να συμβιβάσουν τις διαφορές τους για να κερδίσουν όλες οι προοδευτικές δυνάμεις στην Ευρώπη ένα πολιτικό περιεχόμενο και μια στρατηγική που να αντιπαρατεθεί στις πολιτικές της φτώχειας και της περιστολής της δημοκρατίας. Τα κόμματα της ευρωπαϊκής αριστεράς, το BlocodeEzquerdaτης Πορτογαλίας, το SinnFeinτης Ιρλανδίας, η IsquierdaUnidaκαι οι Podemosτης Ισπανίας, η Linkeτης Γερμανίας, η SinistraItalianaκαι η RifondazioneComunistaτης Ιταλίας δεν μετέφεραν απλά προβληματισμούς από την πολιτικής τους εμπειρία στο εθνικό τους πλαίσιο, αλλά επίσης, μετέφρασαν αυτήν την εμπειρία στο ευρωπαϊκό πλαίσιο, προσπαθώντας να συμβάλλουν στην χάραξη μιας πανευρωπαϊκής στρατηγικής της αριστεράς.
Ένα από τα κρισιμότερα πολιτικά συμπεράσματα αυτού του συνεδρίου, ήταν η ανάδειξη της πολιτικής υποστήριξης προς τον ΣΥΡΙΖΑ και την ελληνική κυβέρνηση που παρέχει η πλειονότητα των προοδευτικών, δημοκρατικών δυνάμεων στην Ευρώπη. Παρά τα ακανθώδη ζητήματα που καλείται η ελληνική κυβέρνηση να διαχειριστεί και παρά τις απογοητεύσεις που το σύνολο της ευρωπαϊκής αριστεράς έχει βιώσει από την ελληνική εμπειρία, τα βέλη της κριτικής στοχεύουν τις ηγεμονικές δυνάμεις εντός της ΕΕ που υλοποιούν το νεοφιλελεύθερο σχέδιο σε κάθε κράτος-μέλος. Ακόμα και στη συνεδρία υπό τον τίτλο «Πρόσφυγες, πόλεμος και ειρήνη, αύξηση της καταστολής», όπου η κριτική στην συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας ήταν δριμεία, όλοι οι ομιλητές προσανατόλισαν την κριτική τους στις κυρίαρχες δυνάμεις της ΕΕ και στον διαμορφωμένο συσχετισμό δυνάμεων.
Καθ’ όλη τη διάρκεια του συνεδρίου πολλοί εκ των ομιλητών παρουσίασαν για συγκεκριμένα θέματα άμεσες πολιτικές προτάσεις. Δύο από τις πλέον σημαντικές ήταν: Πρώτον, η πρόταση του προέδρου του Κομμουνιστικού Κόμματος Γαλλίας και αντιπροέδρου του ΚΕΑ PierreLaurentγια τη δημιουργία ενός Πανευρωπαϊκού Φόρουμ συστηματικού διαλόγου και συνεργασίας μεταξύ όλων αυτών των πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων που παλεύουν στο σήμερα για μια άλλη Ευρώπη και δεύτερον, η πρόταση που διατυπώθηκε στη στρογγυλή τράπεζα για τις «Συλλογικές διαπραγματεύσεις και τα εργατικά δικαιώματα» για την προετοιμασία μιας Πανευρωπαϊκής Ημέρας Διαμαρτυρίας για την υπεράσπιση των συλλογικών διαπραγματεύσεων με ατζέντα τόσο σε εθνικό , όσο και σε ευρωπαϊκό πλαίσιο.
Όσοι εργάστηκαν για την πραγματοποίηση αυτού του συνεδρίου, όσοι συμμετείχαν σε αυτό και όσοι το παρακολούθησαν ξέρουν ότι έγινε απλά το πρώτο βήμα. Απώτερος στόχος είναι να εργαστούμε όλοι μαζί, έχοντας επίγνωση των αδυναμιών αλλά και των δυνατών μας σημείων, για να οικοδομήσουμε μια ισχυρή συμμαχία που σε κάθε επίπεδο θα αντιπαραθέτει μια εναλλακτική, δημοκρατική, ριζοσπαστική στρατηγική για το μέλλον των λαών της Ευρώπης. Η εμπειρία στην Ελλάδα της πρώτης αριστερής κυβέρνησης στην ΕΕ έδειξε τις μεγάλες δυσκολίες που το σύνολο της ευρωπαϊκής αριστεράς καλείται να αντιμετωπίσει. Ωστόσο , όλοι μπορούμε να παραδεχτούμε πως η ευρωπαϊκή αριστερά βρίσκεται σε πολύ καλύτερες θέσεις από ό, τι δέκα χρόνια πριν και αυτό δεν είναι κάτι που πρέπει κανείς να υποτιμά μέσα στην δίνη των απογοητεύσεων. Υπάρχει άλλος δρόμος για την Ευρώπη, υπάρχει η δυνατότητα για συμμαχίες, υπάρχει και η πολιτική βούληση για το προχώρημά τους.
Venceremos!