Εισαγωγή στην έννοια των Κοινών και παρουσίαση συνεδρίου
Η έννοια των «Κοινών»: προς μια οικονομική και κοινωνική δημοκρατία
Γίνεται ολοένα και πιο προφανές ότι η έννοια των Κοινών μπορεί να αποτελέσει το πλαίσιο ενός εναλλακτικού αριστερού σχεδίου που θα συμπεριλάβει τα ζητήματα της κοινωνικής και οικονομικής δημοκρατίας και της οικολογίας. Διαβάστε μια εισαγωγή στην έννοια των Κοινών, καθώς και μια παρουσίαση του συνεδρίου από τον Ρομπέρτο Μορέα.
Εδώ και πάνω από πέντε χρόνια το δίκτυο transform! europe διοργανώνει σεμινάρια για τα Κοινά, παντρεύοντας την εμπειρία με την ακαδημαϊκή έρευνα. Το πρώτο αποτέλεσμα της προσπάθειας αυτής ήταν ένα e-paper. Σε όλο τον κόσμο διεξάγεται πλήθος σεμιναρίων με θέμα τα κοινά αγαθά, ή Κοινά. Εμείς, στο transform! europe, πιστεύουμε ότι πρέπει να καταστήσουμε την έννοια των Κοινών κεντρικό πολιτικό θέμα και να την προστατεύσουμε από κάθε κατάχρηση, καθώς και από την εργαλειοποίησή της από τον ίδιο τον καπιταλισμό, που επιδιώκει την εξοικείωσή μας με μια κοινωνία όπου οι ιδιοκτήτες θα εξακολουθούν να είναι κυρίαρχοι, κρυμμένοι όμως καλά πίσω από την «ουμπεροποίησή» της.
Η έννοια των Κοινών αποκτά όλο και μεγαλύτερη σημασία για τους ανθρώπους που οραματίζονται τον κοινωνικό μετασχηματισμό σε συνδυασμό με την οικολογική μετάβαση. Ένας τέτοιος συνδυασμός μπορεί να αποδειχθεί πολύ πιο κατάλληλος, δυναμικός και αποτελεσματικός από μια απλή αναβίωση του σοσιαλισμού και του κομμουνισμού, που έχουν τόσο στιγματιστεί από εμπειρίες οι οποίες μας οδήγησαν σε αδιέξοδα.
Η έννοια των Κοινών βασίζεται σε δύο θεμελιώδεις αρχές
Την αρχή της κοινωνικής και δημοκρατικής κατασκευής: ως τέτοια θεωρείται η διαδικασία των Κοινών
Την αρχή του δικαιώματος χρήσης, στη θέση του καπιταλιστικού δικαιώματος ιδιοκτησίας, που κυβερνά σήμερα όλες τις δυτικές κοινωνίες. Ο αγώνας για τα Κοινά είναι αγώνας κατά του αναφαίρετου δικαιώματος της ιδιοκτησίας, που στραγγαλίζει όλα τα άλλα δικαιώματα.
Ορισμένα από τα δικαιώματα που σχετίζονται με τα Κοινά υπήρχαν στο παρελθόν, πριν να τα καταργήσει ο καπιταλισμός, οδηγώντας την κοινωνία σε μια όλο και πιο σκληρή εμπορευματοποίηση.
Η έννοια των Κοινών αντιτάσσεται σε αυτές τις πρακτικές και οραματίζεται την οικοδόμηση μιας άλλης κοινωνίας. Οι εμπειρίες που διαθέτουμε είναι πάρα πολλές: από τις καλλιέργειες μικρής κλίμακας, τις νέες μορφές δημοτικής διαχείρισης, από τους αγώνες διεκδίκησης συμμετοχικών δικαιωμάτων, εμπειρίες που σχετίζονται με τα ζητήματα του νερού και της ενέργειας, από συνεταιρισμούς και αυτοδιαχειριζόμενες επιχειρήσεις, από τους αγώνες κατά της αρπαγής της γης και κατά φαραωνικών έργων ...
Το συνέδριο του Ζάγκρεμπ
Όλες οι παραπάνω εμπειρίες αναδεικνύουν το εξής ερώτημα: ποιους θεσμούς και ποιο είδος κράτους χρειαζόμαστε, προκειμένου να προστατεύσουμε τα Κοινά και να γενικεύσουμε τη χρήση τους; Έτσι, αξιοποιώντας και την εμπειρία μας από τα προηγούμενά μας σεμινάρια, διοργανώσαμε, τον περασμένο Ιούνιο, ένα νέο σεμινάριο που αποτελούνταν από τρία μέρη:
Τη συμμετοχή μας στο φεστιβάλ «Προς μια νέα οικονομία», που πραγματοποιείται κάθε Ιούνιο στο Ζάγκρεμπ,
τη διοργάνωση μιας ημερίδας με στόχο την ανταλλαγή εμπειριών από διάφορα πεδία: της οικονομικής δημοκρατίας, της δημοτικής διαχείρισης, το εδαφικό ζήτημα, τα κοινωνικά Κοινά.
Τη διοργάνωση μιας ημερίδας αφιερωμένης στο είδος κράτους και θεσμών που είναι απαραίτητα για τη δημιουργία μιας κοινωνίας Κοινών η οποία θα στηρίζεται και στην εμπειρία, αλλά και στην έρευνα στα πεδία του δικαίου, της κοινωνιολογίας και της φιλοσοφίας.
Στόχος μας είναι να δουλέψουμε όλα αυτά τα θέματα, προκειμένου και να διατυπώσουμε ένα εναλλακτικό σχέδιο, αλλά και να σχεδιάσουμε τα κατάλληλα μεταβατικά μέτρα.
Ποια από τα αιτήματα που η σημερινή κοινωνία απευθύνει στους θεσμούς μπορεί να αφορούν την έννοια των Κοινών;
Το σεμινάριο αποτέλεσε και μια ευκαιρία επέκτασης και ενίσχυσης του δικτύου μας στις χώρες της ΚΑΕ, χάρη στη γεωγραφική θέση του Ζάγκρεμπ. Οι χώρες της πρώην Γιουγκοσλαβίας, η Τσεχική Δημοκρατία, η Σλοβακία, και γενικότερα οι χώρες της ΚΑΕ, διαθέτουν πολλές καινοτόμες εμπειρίες.
Το σεμινάριο έγινε με την υποστήριξη της Ομάδας Εργασίας για την Παραγωγική Ανασυγκρότηση, του Παγκοσμίου Δικτύου Κοινωνικής Δικαιοσύνης, της Ένωσης για την Αυτοδιαχείριση και του Ελεγκτικού Δικτύου Εργαζομένων.
Τέλος, δημιουργήσαμε έναν χώρο στον ιστότοπό μας στον οποίο θα συλλέγουμε κείμενα μελών του δικτύου μας και άλλων, που ασχολούνται με το θέμα των Κοινών.
Όσοι θέλουν να συνεισφέρουν, ας στείλουν το κείμενό τους στο: morea@transform-network.net.
Tags
Συγγραφείς
